ศิษย์หนุ่มผู้กระหายปัญญาไปหาอาจารย์เซนและกล่าวว่า “ข้าศึกษามามากและต้องการเรียนรู้จากท่าน”
อาจารย์ไม่ได้ตอบ แต่กลับรินชาใส่ถ้วยของศิษย์
ชาเต็มถ้วยแล้ว… แต่เขายังคงรินต่อไป
ศิษย์ร้องว่า “อาจารย์! ถ้วยเต็มแล้ว ชาไหลล้นออกมา!”
อาจารย์ยิ้มและกล่าวว่า “เช่นเดียวกับจิตของเจ้า ถ้ามันเต็มไปด้วยสิ่งที่เจ้ารู้แล้ว จะรับสิ่งใหม่ได้อย่างไร?”
จิตที่เปิดกว้างคือกุญแจสู่ปัญญา
ในทางพุทธศาสนา “Shoshin” (จิตของผู้เริ่มต้น) หมายถึงการเปิดรับทุกสิ่งโดยไม่มีอคติ
ผู้ที่คิดว่าตัวเองรู้ทุกอย่างแล้ว ย่อมไม่มีพื้นที่ให้การเรียนรู้
- เราจะรับฟังกันได้ดีขึ้นหากไม่รีบด่วนสรุป
- เราจะเติบโตได้หากยอมรับว่ายังมีสิ่งที่เราไม่รู้
- การเรียนรู้ไม่ใช่การเติมเต็ม แต่เป็นการทำให้จิตว่างพอจะรับสิ่งใหม่
3 วิธีฝึกจิตให้เปิดกว้าง
- ฟังอย่างแท้จริง: ตั้งใจฟังโดยไม่คิดหาคำตอบทันที
- ตั้งคำถามมากกว่าฟันธง: เมื่อเจอสิ่งที่ขัดแย้งกับความคิดของคุณ ให้ถามว่า “ถ้าสิ่งนี้เป็นจริงล่ะ?”
- ยอมรับว่าเราไม่รู้ทุกอย่าง: คำว่า “ข้าอาจจะผิด” เป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้
จุดประกายให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
วันนี้คุณสามารถปล่อยวาง “สิ่งที่คุณคิดว่าคุณรู้” ได้ไหม?
“เมื่อถ้วยว่างเปล่า มันจึงสามารถเติมเต็มได้”
ข้อคิดสำคัญ:
- ปัญญาเกิดขึ้นเมื่อจิตเปิดกว้าง
- ความรู้ที่แท้จริงมาจากการรับฟัง ไม่ใช่แค่การพูด
- หากเราเชื่อว่าเรารู้ทุกอย่างแล้ว เราจะไม่มีวันเรียนรู้อะไรใหม่
คำถามสำหรับคุณ: วันนี้คุณสามารถทำสิ่งใดเพื่อฝึก “จิตของผู้เริ่มต้น” และเปิดรับมุมมองใหม่?